Finansal risk analizi denilince akla gelen esas unsurlarından biri, kredi riskinin değerlendirilmesidir. Finansal risk analizinin bir borçlunun alacaklıya olan borcunu ödeyebilme yeteneğini etkin bir şekilde değerlendirdiği bilinmektedir. Söz konusu finansal riski analiz etmek hem borçlu hem de alacaklıya fayda sağlıyor. Finansal Risk yönetimi artık avucunuzda olacaktır.
Finansal Risk Analizi Nedir?
Finansal risk analizi, çeşitli faktörlerin kavramsal olarak anlaşılmasını içerir. Kavramlar aşağıda kısaca özetlenmektedir.
Kredi riski kavramı
Kredi riski çeşitli faktörlere göre hesaplanmaktadır. Borçlunun mevcut geliri dikkate alınır. Yatırımcı, yatırımın geri ödenebileceğine dair güvenceye ihtiyaç duyar ve bu nedenle borçlunun gelirinin kalıcılığının kontrol edilmesi esastır. Dahası, borç alan eğer daha önce borç almış ve başarılı bir şekilde geri ödemişse bu durum borçlunun lehine olacaktır.
Dengeli puan kartı sistemi
Bu özel sistem, kredi riskinin ölçülmesi amacıyla anahtar performans göstergelerini veya önemli başarı göstergelerini kullanmaktadır. Bu, sermaye yeterliliği, müşteri kredi kalitesi ve brüt borç servis oranı değerlendirmesiyle yapılabilir. Hükümetler, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, işletmeler ve endüstriler, dengeli puan kartı sistemini stratejik planlama aracı olarak kullanmaktadır. Amaç, kuruluş için ortak bir vizyon oluşturmak, performansını izlemek ve iletişimi geliştirmektir.

Nakit risk akışının analizi
Uzmanların nakit akışı riskini değerlendirmek amacıyla hem net hem de nakit akım tablolarını oluşturdukları görülür. Net değer beyanında ise, temelde müşterinin tüm kaynaklarına ve yükümlülüklere bakılır. Bu, etkili bir mali durumun temsilcisi olacak bir sayı yaratmaya yardımcı olur. Nakit akış tablosunda gelince, bir kişinin pozitif nakit akışı olup olmadığını veya negatif nakit akımının olup olmadığını anlamak için tüm giderleri ve geliri birlikte eklenir.
İstihdam riskinin analizi
Bu analiz borç verenlere gerçekten yararlı değildir, ancak borçluların incelemeleri kesinlikle faydalıdır. Tabii ki borç veren, kişinin istihdam edilebilirliğini ve parayı geri verme olasılığını kontrol eder, ancak aslında borç alanın istihdamda kalması sorumluluğunu ifade eder.
Borçlular iş durumlarına yakından bakmalıdırlar. Borç alanlar kredi dönemi boyunca istihdamda kalma konusunda dikkatli olmalılar. Kredi süresince iş kaybı borçlunun mali durumunu bir ikilem haline getirecektir.
Finansal Risk Analizi Nasıl Hesaplanır?
Finansal Risk Modellerinin Geliştirilmesi
Finansal risk modelleri, şirketlerin riskleri tanımlamaları, analiz etmeleri ve tahmin etmeleri için oldukça faydalı olur. Bir finansal risk modeli, esas olarak, risk analizi için niceliksel bir yaklaşım sağlamak için kullanılır.
Finansal risk modelleri geliştirmek için takip edebileceğiniz üç temel adım aşağıda listelenmiştir:
Elektronik tablolardan faydalanma
Yapmanız gereken ilk şey Excel elektronik tablolarını kullanmaktır. Bunlar oldukça yaygın olarak finansal risk modelleri oluşturmak amacıyla kullanılmaktadır.
Bunun nedeni, Excel ile işleme oranları ve gelişmiş simülasyonlar pratik olarak mümkün olan en basit seçenektir. Basit ve ileri Excel bilgisi finansal risk analizine yardımcı olur.
Excel’e bir alternatif, genelde öz sermaye araştırma analizi için kullanılan açık kaynaklı bir araç olan Open Office Spread Sheet’tir.
Finansal risk yazılımı edinin
SAS ve SPSS, pratikte çok benzer programlar olan finansal risk analistleri için en iyi iki yazılımdır. Her ikisinin de ileri niceliksel hesaplamalar yapması ve birkaç dakika içinde belirgin miktarda veri sunması söz konusudur. SAS ve SPSS yazılımı, anketler, işbirliği ve dağıtım yoluyla verileri analiz etmek için kullanılır. Her iki araç da etkileyici çizelgeler ve grafikler oluşturmak için çeşitli dahili işlevlere sahiptir ve ayrıca verileri resimsel bir biçimde gösterir.
Doğru mali verileri analiz etmek ve doğru sonuçları elde etmek için finansal risk yazılımının kullanılması önerilir. SPSS yazılımı deneme sürümü olarak indirilebilirken, SAS yazılımının satın alınması gerekiyor.
Özelleştirilmiş bir çözüm geliştirmeyi deneyin
Belli durumlarda, çok özel ve karmaşık bir finansal risk modeline ihtiyaç vardır. Bu nedenle özelleştirilmiş bir çözüm ideal olacaktır.
Özelleştirilmiş bir çözümün geliştirilmesi, gerekli finansal risk analiz faktörlerine bağlıdır. Yeterli deneyime sahip olan kişi, özel finansal risk analiz çözümleri geliştirmede ustalık sahibidir.
Bu makale, sizi finansal risk modelleri ihtiyacını ve başta finansal riskin nasıl analiz edilebileceği hususunda aydınlatmak amacıyla yazılmıştır.